به نقل از «الف»

گشت ارشادی که نیست اما هست؟!

تاریخ انتشار: ۱۶ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۵۱۴۵۸

به گزارش الف، طبیعی است که موضوع حجاب و مسائل پیرامونی آن با توجه به تحولات چند ماه اخیر به سوژه مهمی برای بخش از جامعه تبدیل شود و با این شرایط قطعاً نمی‌توان انتظار داشت که این موضوع را به کنج نهان‌خانه افکار عمومی هدایت کرد. در روزهای اخیر شاهدیم که از سوی متولیان و مسئولان، مواضع مختلف و متفاوتی در خصوص موضوع حجاب و گشت‌‌ارشاد اتخاذ می‌شود که همین امر شائبه‌ها و ابهامات را در این خصوص افزایش داده؛ از موضوع جمع‌آوری و تعطیلی گشت‌های ارشاد تا تغییر در روش‌های برخورد با بی‌حجابی، ابهاماتی هستند که هنوز کسی پاسخ صریحی به آن‌ها نداده و البته نباید اجازه داد که دوباره چنین موضوعاتی دستاویزی برای ملتهب کردن فضای جامعه باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در ماه‌های گذشته دیدیم، مسئله‌ای چون گشت ارشاد که می‌توانست پیش از این به سادگی حل‌وفصل شود و چنین بحرانی را به جامعه تحمیل نکند به چالشی در کف خیابان تبدیل شد؛ اگرچه که این خیابانی شدن تنها منوط به گشت ارشاد نبوده و حاصل تقاطع بحران‌ها و شکاف‌هایی است که در جامعه وجود دارد و موضوع حجاب و گشت ارشاد به دستاویزی برای بروز این نارضایتی‌ها منجر شد. با این اوصاف اما هنوز موضع روشنی در این‌باره اتخاذ نشده و اظهار‌ونظرهای ضد‌ونقیض بیشتر از همیشه مطرح می‌شود؛ موضوعی که شاید دوباره بحث حجاب را به یک امر مناقشه‌آمیز در سطح جامعه تبدیل کند.

بالاخره تعطیل شد یا نشد؟

همه‌چیز از اظهارات دادستانی کل‌کشور آغاز شد؛ جایی که محمدجعفر منتظری در سلسله نشست‌های جهاد تبیین که با موضوع تبیین ابعاد جنگ ترکیبی در اغتشاشات اخیر برگزار شد،‌ در پاسخ به سوال یکی از حاضران مبنی بر اینکه چرا گشت ارشاد تعطیل شد، ابراز داشت: «گشت ارشاد ربطی به قوه قضائیه ندارد و از همان جایی که در گذشته تأسیس شد از همانجا نیز تعطیل شد. البته قوه قضائیه نظارت‌های خود را بر کنش‌های رفتاری در سطح جامعه ادامه می‌دهد».

این اظهارات سرآغازی بود برای دوباره سرزبان افتادن مبحث گشت‌ارشاد در فضای عمومی و حتی کار تا جایی پیش رفت که شبکه العالم سیمای جمهوری‌اسلامی، در توضیح و تفسیر سخنان دادستان کل‌کشور اظهار داشت:« برخی رسانه‌های خارجی با استناد به نقل قولی از دادستان کل کشور مدعی شدند گشت ارشاد در ایران تعطیل شده است. این اظهار نظر دادستان کل کشور در حالی مطرح می‌شود که هیچ مقام رسمی در جمهوری اسلامی ایران مساله تعطیلی گشت ارشاد را تایید نکرده است.
حداکثر برداشتی که از کلام حجت‌الاسلام منتظری می‌توان داشت این است که گشت ارشاد از زمان تاسیس مرتبط با قوه قضاییه نبوده است؛ چنانکه دادستان کل تاکید کرده است قوه قضاییه نظارت خود را بر کنش‌های رفتاری در سطح جامعه ادامه خواهد داد.

برخی از رسانه‌های خارجی کوشیده‌اند تا این کلام دادستان کل را به معنای عقب‌نشینی جمهوری‌اسلامی از مسئله حجاب‌وعفاف و متاثر از اغتشاشات اخیر معرفی کنند».
این ابهام در اعلام فرجام گشت ارشاد به همین‌جا ختم نمی‌شود و حتی فراجا به عنوان متولی و مجری این پروژه، پاسخ واضحی به تعطیلی یا عدم تعطیلی آن نمی‌دهد؛ تا جایی که سرهنگ صباحی مدیریت روابط‌عمومی فرماندهی انتظامی تهران بزرگ جواب صریحی در این خصوص به روزنامه شرق نمی‌دهد:« الان وقت این صحبت‌ها نیست،پلیس هر وقت صلاح بداند در این‌باره صحبت می‌کند».

فعالیت چراغ خاموش در برخی شهرها؟

اما باوجود برخی گمانه‌زنی‌ها مبنی بر تعطیلی این گشت‌ها، برخی اخبار و گزارش‌های تایید‌نشده و غیررسمی حاکی از ادامه فعالیت آن‌ها در شهرهایی نظیر قم است. روزنامه هم‌میهن در این خصوص نوشته:« همزمان با اعلام خبر تعطیلی گشت‌ارشاد از سوی دادستان کل کشور، تعداد ون‌های گشت‌ارشاد در قم افزایش یافته. درست در اولین روزی که دادستانی کل کشور اعلام کرد گشت ارشاد تعطیل شد، هر دو درب ساختمان پلیس امنیت اخلاقی پایتخت بسته است و هیچ مراجعه‌کننده‌ای ندارد. ماجرا اما در روزهای گذشته و در شهرهایی غیر از تهران متفاوت بوده است؛ به‌ویژه در شهرهای مذهبی. تعدادی از زنان ساکن قم در یک‌ماه گذشته به هم‌میهن گفته‌اند که فعالیت‌های ماشین‌های گشت ارشاد در خیابان‌های این شهر بیشتر هم شده است».

تغییر شکل برخوردها 

فارغ از تعطیلی یا ادامه فعالیت گشت‌های ارشاد، به نظر می‌رسد که اراده بخش‌هایی از متولیان و نهادهای تصمیم‌گیر در کشور، ادامه مقابله با پدیده بی‌حجابی است اما قرار است که نوع برخوردها متفاوت با گذشته باشد. این اراده را در صحبت‌های برخی نمایندگان مجلس و یا سخنگوی ستاد امر به معروف‌‌ و نهی‌ از منکر به وضوح می‌توان مشاهده کرد اما مسئله بر سر اجماع حاکمیتی بر سر چنین موضوعی است. واضح و مبرهن است که در این زمینه تنها یک ارگان و نهاد تصمیم‌گیرنده نیست و باید پرسید که چرا و بدون اجماع حاکمیتی،‌ چنین مواضعی آن هم در فضای مناقشه‌بر‌انگیز کنونی اتخاذ می‌شود. 

سید علی خان‌محمدی‌سخنگوی ستاد امر به معروف و نهی از منکر در خصوص گشت‌ارشاد و بحث‌های پیرامونی آن در گفت‌وگو با جماران اظهار داشته:« بحث عفاف و حجاب در کشور یک مطالبه مردمی و عمومی است و به صورت کلی دارد تصمیماتی در ارتباط با عفاف و حجاب گرفته می شود و ان‌شاء‌الله در یک چهارچوب نوین‌تر، با استفاده از تکنولوژی‌هایی که در این زمینه هست و با فضایی که یک طرفه نباشد، انجام شود. اما گشت‌های امنیت اخلاقی و اجتماعی که برقرار بوده با دستور دادستانی و مرجع قضایی توسط فراجا انجام می شده الآن مأموریتش تمام شده است. اینکه بخواهد با چه شیوه‌ای باشد، قطعا در مورد بودن یا نبودن اینها در سطح اجتماع، مسئولان مختلف باید تصمیم بگیرند و جمع‌بندی کنند. اما در بحث عفاف و حجاب برنامه ریزی‌های خوبی دارد می شود و اتفاقا یکی از دستاوردهای اتفاقات اخیر، اگر بخواهیم نگاه مثبت به آن داشته باشیم، این است که خیلی از مجموعه‌های فرهنگی کشور بیدار شدند و ما امروز خلأ در بحث عفاف و حجاب و آسیب‌های اجتماعی را جدی تر دیده‌ایم. به دلیل اینکه خلأها جدی‌تر و شکاف‌ها عمیق است و باید نسبت به آن توجه جدی شود؛ هم در حوزه ایجابی مثل آموزش عالی و آموزش و پرورش و حوزه‌های فرهنگی مثل صدا و سیما و هم در حوزه‌هایی که تبلیغی است. دستگاه های انتظامی و قضایی باید اقداماتی انجام بدهند. باید شیوه ها جدیدتر، به روزتر و دقیق‌تر باشد که بتواند اثرگذاری بیشتری داشته باشد». 

و یا حتی حسین جلالی، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی که در جایگاه قانون‌گذار از  اتخاذ روش‌های جدیدی برای مقابله با بدحجابی سخن می‌گوید:«حتماً نباید گشت ارشاد باشد؛ ۲۰ سال است که گشت ارشاد نداشته بلکه پلیس امنیت اخلاقی داشتیم. در مجموع حجاب وجود دارد، اما روش و شیوه دعوت به آن تغییر کرده است. منظور از تغییر روش این است که امکان دارد در قالب تذکری از طریق پیامک به افراد بی‌حجاب اعلام شود که شما حجاب را رعایت نکردید و سعی کنید به قانون احترام بگذارید. بعد از تذکر، وارد مرحله اخطار می‌شویم بعد هشدار و در مرحله سوم ممکن است حساب بانکی فرد بی‌حجاب مسدود شود».

به این آشفتگی پایان دهید

موضوعی که در این بین خودنمایی می‌کند، وجود تضاد و تناقض میان اظهارنظرها و مواضعی است که مطرح می‌گردد. در وضعیتی که نیازمند اتخاذ راهبرد صحیح، جامع و مقبول برای حل چالش‌های اجتماعی و حتی دیگر حوزه‌ها هستیم، اما همچنان درب بر پاشنه پیشین می‌چرخد و گویا قرار نیست تصمیم مشخصی آن هم به پشتوانه عمومی گرفته شود.

شاید به دلیل ماهیت نظام جمهور‌ی‌اسلامی، بتوان تاکید بر اجرای امر دینی را درک کرد اما اگر همین امر دینی، پیوست‌های فرهنگی نداشته باشد و فلسفه و چیستی آن برای جامعه تبیین نگردد،‌ شاید کارکردی منفی پیدا کند و چه بسا به امری ضد خود تبدیل گردد. تجربه پیشین طی‌شده پیش روی چشم ماست؛ حجاب به ابزاری سیاسی و عرصه‌ای برای تسویه‌حساب اپوزیسیون با نظام تبدیل شد. در حالی که این مسئله ذاتاً یک امر دینی و فرهنگی است. در کنار این مسئله، کج‌سلیقگی‌هایی چون گشت‌ارشاد با آن عملکرد، یک انحراف دیگر در حوزه حجاب را رقم زد و این‌ها خطاهایی است که نمی‌توان به سادگی از کنار آن عبور کرد. شرایط کنونی ایجاب می‌کند که متولیان امر برای پایان دادن به این چالش به یک راهبرد مشخص و واحد رسیده و بر سر چند و چون و چگونگی آن با شهروندان توافق کنند.

 

 

 

منبع: الف

کلیدواژه: دادستان کل کشور گشت ارشاد عفاف و حجاب تعطیل شد بی حجاب گشت ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۵۱۴۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

راهیابی 417 اثر به دومین جشنواره منطقه ای مطبوعات شرق کشور

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای خراسان جنوبی، علی فرخنده با بیان اینکه در دومین جشنواره منطقه‌ای مطبوعات شرق کشور یادمان پروفسور معتمدنژاد به میزبانی خراسان جنوبی حدود ۶۰۰ نفر ثبت نام و آثار خود را به دبیرخانه ارسال کردند ، گفت:  پس از بررسی و داوری اولیه آثار، تعداد ۴۱۷ اثر تأیید شده و  در ادامه توسط دفتر مطالعات برنامه ریزی رسانه‌های وزارت ارشاد داوری می‌شود.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه از بین ۶۰۰ اثر ارسال شده به دبیرخانه جشنواره، خراسان جنوبی با ۳۱۴ اثر و خراسان رضوی با ارسال ۱۴۱ اثر به ترتیب بیشترین آثار را به دبیرخانه جشنواره ارسال کرده، افزود: مابقی آثار هم از استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، جنوب کرمان، یزد، خراسان رضوی و شمالی ارسال شده است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان جنوبی از برگزاری اختتامیه دومین جشنواره منطقه‌ای شرق کشور در ۲۷ اردیبهشت و روز ارتباطات خبرداد و گفت:  پس از بررسی اولیه، ۱۸۳ اثر به دلیل عدم مطابقت با فراخوان، عدم تناسب تاریخ آثار بر اساس فراخوان و... به جشنواره راه نیافت.
فرخنده با بیان اینکه جشنواره در دو بخش موضوعی و آزاد برگزار می‌شود، گفت: از ۴۱۷ اثر تأیید شده، ۲۵۵ اثر در بخش آزاد و ۱۶۲ اثر در بخش موضوعی است که در بخش آزاد نیز بیشترین اثر به ترتیب در زمینه تیتر و گزارش و در بخش موضوعی هم بیشترین آثار تأیید شده در بخش شعار سال است.
دومین جشنواره منطقه‌ای مطبوعات شرق کشور یادمان پروفسور معتمدنژاد با حمایت معاونت امور رسانه‌ای و تبلیغات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با همکاری خانه مطبوعات استان برگزار می‌شود.